Onderstaand artikel verscheen deze maand in de Nieuwsbrief van de NVMB, de vakgroep voor muziekinformatieprofessionals.
De voormalige Muziekbibliotheek van de Omroep is nu ruim 2½ jaar gesloten. Jan Jaap Kassies en ik – oud-werknemers - voelen ons nog sterk verbonden met de waardevolle, maar ontoegankelijke collectie bladmuziek en we proberen die weer te laten herleven. Met enige regelmaat leiden we mensen rond die onze boodschap aan een breder publiek kunnen verkondigen. Een van hen is de Hilversumse verslaggever Ingmar Meijer die zeer enthousiast weer bovengronds kwam na onze wandeltoer-met-duiding langs de draaikasten in de kelders van het Muziekcentrum van de Omroep. Het is zeer stimulerend te zien dat eigenlijk iedereen zo’n reactie toont na een ontmoeting met de onweerstaanbare muziekschatten.
Meijer raadde ons aan ‘iets te doen’ met de bladmuziek rondom de Top 2000, het eindejaarsevenement waarin de beste popmuziek aller tijden uit radio en tv klinkt. Hij bracht me in contact met Leon Zwaans, de directeur van cultuurtempel De Vorstin. Zwaans coördineerde alle activiteiten in Festival De Lijst, waarmee Hilversum de Top 2000 tot een feest voor de hele gemeente wil maken. Nadat ik zijn wilde ideeën tot een voor ons uitvoerbaar plan had teruggebracht, ging ik in op zijn suggestie Veronique Jansen te contacteren. De communicatieadviseur van Museum Hilversum joeg daadkrachtig alle beren die ik zag van de weg. Daarop durfde ik Jan Jaap te benaderen met ons plan voor een overzichtelijke bladmuziekexpositie. Gelukkig stemde hij toe en begonnen we aan het selectieproces. Wat te kiezen uit het onmetelijke mer à boire…? In eendrachtige samenwerking kwamen we tot vijf thema’s met als doel om met manuscripten en uitgaven – aangevuld met beeld en geluid - een aansprekend geheel aan te bieden: - songfestivalliedjes (bv. ‘’n Beetje’, ‘Ding-a-dong’) - manuscripten van tunes en herkenningsmelodieën van radio- en tv-programma’s (bv. ‘Floris’) - radiomuziek van vóór, tijdens en vlak na WO II (bv. ‘Ketelbinkie’) - manuscripten van Gooise klassieke composities (bv. van Oscar van Hemel en Kees Andriessen) - bladmuziekuitgaven met door de illustrator Carol Voges vormgegeven omslagen
De periode voorafgaand aan de daadwerkelijke opbouw stond in het teken van het zoeken van publiciteit. Vanwege opname in het festivalprogramma werd van ons al een aankondiging verwacht voordat we duidelijk hadden wat we precies gingen tentoonstellen. Samen met Veronique Jansen timmerden we iets in elkaar. Toen we uiteindelijk tot de bovenstaande thema’s waren gekomen was het zaak een bevredigende, pakkende titel te verzinnen. Denkend aan Eddy Beckers muzikale spelprogramma uit de late jaren ’70 vond ik in ‘Kwistig met muziek’ een nostalgie opwekkende titel. Indachtig de eindejaarsweek vol muziek en onze eigen bezigheden met de omroepmuziekcollectie stelde ik die titel voor aan Jan Jaap en Veronique en was blij dat ze ermee instemden. Op zoek naar een aansprekende beeldmerk trof ik op muziekschatten.nl Johnny Steggerda’s ‘Muziek’ aan, een uitgave die de expositietitel kon versterken, uit de oorlogsjaren stamt, op het repertoire van een bekend omroepensemble (The Ramblers) stond en tevens een omslag van Carol Voges heeft. Perfect dus als uithangbord! Al snel werden we geïnterviewd door Joyce Huibers, die een uitstekend stuk schreef voor de Gooi- en Eemlander; ideaal om naar te verwijzen op de sociale media. Ook nuttig in dat opzicht was het radio-interview met mij op lokale zender RTi Hilversum. Op de dag van opbouw bleek dat we in ons onervaren enthousiasme ongeveer tweemaal zoveel bladmuziek hadden meegenomen als we konden exposeren. Museumdirecteur Stef van Breugel rekte de ruimte in het museumcafé nog iets op en hielp ons met inrichtingstips. Ed van den Brink was ons ter wille met etalagebakken, schildersezels, fotolijsten, plaktape, boor en schroeven. Ook de piano waarop het publiek Top 2000-hits kon komen spelen kreeg een mooie plek. En zo konden we dus met trots onze eerste echte tentoonstelling presenteren.
Jan Jaap en ik hebben in de expositieweek het museumcafé tweemaal bezocht o.a. met ex-collega’s Martie, Charlotte, Christien, Evert en Paul. We hebben enkele bezoekers gesproken, leuke reacties gekregen en wat gezongen aan de piano. Maar over de periodes dat we er niet waren ontbreekt het aan feedback vanuit het museum. Het werd ons duidelijk dat men deze tentoonstelling daar niet als core business beschouwde, maar wij zijn dankbaar voor de kans die we hebben gekregen.
Eric van Balkum
Ter gelegenheid van de tentoonstelling zond RTi Hilversum op 27 december 2015 deze Kwistig met muziek-aflevering van Co Snels radioprogramma Studio Hilversum uit.